နိုဝင်ဘာလ ၁၁ ရက်နေ့ဟာ တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်နေ့ဖြစ်တဲ့အလျောက် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ရိုးရာ မီးမျောပွဲတော်နှစ်တိုင်းကျင်းပ ပါတယ်။
လွဲကရထုန်း လို့နာမည်ပေးထားပြီး ဘိုးဘွားအစဉ်အဆက်က ကျင်းပလာခဲ့တဲ့ ပွဲတော်တခုဖြစ်ပါတယ်။ (လွဲ = မျောတာ၊ ကရထုန်း= ငှက်ပျောရွက်ဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော ဆီမီးဗန်း – လို့အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။)
လူသားတွေအသုံးပြုဖို့အတွက် ရေအလုံအလောက်ပေးတဲ့ရေနတ်မင်းကို ကန်တော့တာလို့ဆိုကြသလို ၊ တောင်သူလယ်သမားတွေ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးအတွက် ရာသီဥတုကောင်းမွန်ပါစေကြောင်း၊ ရေအပြည့်အ၀ရရှိစေကြောင်း ဆုတောင်းခဲ့ကြပါတယ်။
ဒီရိုးရာမီးမျောတဲ့ဓလေ့ကို ရှေးပဝေသဏီတုန်းက ထိုင်းသာမက မြန်မာ၊ လာအိုတွေလည်း ပြုလုပ်တယ်လို့ ကရထုန်းမီးမျောပွဲနဲ့ပတ်သက်တဲ့သမိုင်းမှာရေးသားထားပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်နခုနှစ်တုန်းက စတင်ခဲ့တာလဲဆိုတာတော့ ဘယ်သူမှ တိတိပပ မပြောနိုင်ခဲ့ပါဘူး။
ဒါပေမယ့်အခုနောက်ပိုင်းမှာတော့ လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးလုပ်မယ့် ကျေးလက်တွေမှာ မြစ်ရေချောင်းရေတွေ တိမ်ကောလာပြီး မိုးအနည်းငယ်ရွာတာနဲ့ မြို့ကြီးပြကြီးတွေမှာ ရေလျှံရေကြီးမှုတွေကြုံတွေ့လာရပါတယ်။
ဒါကြောင့် တောတောင်ရေမြေနဲ့ မြစ်ရေချောင်းရေတွေကို ထိုင်းလူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေက အလေးပေးကြည့်ရှုထိန်းသိမ်းလာကြတာပါ။
မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်တွေကိုသန့်ရှင်းရေးလုပ်ဖို့ အမှိုက်သရိုက်တွေ ရှင်းလင်းဖို့အတွက်တောင်မှ လက်ရှိဘုရင်ကြီးကိုယ်တိုင် စေတနာ့ဝန်ထမ်းအဖွဲ့ဖွဲ့စည်းပေးထားပြီး ထိုင်းပြည်သူလူထု မည်သူမဆို အသင်းဝင်လျှောက်ထားနိုင်ပါတယ်။ အသင်းဝင်သူတွေဟာ မြို့နယ်ရုံးမှာ သင်တန်းတက်ရပြီး နန်းတွင်းကချီးမြှင့်တဲ့အသင်းဝင်ဦးထုပ်အပြာနဲ့လည်စည်းအဝါရောင်ကိုလက်ခံရရှိကြပါတယ်။ မြစ်ချောင်းအင်းအိုင်တွေရှင်းလင်းဖို့ လမ်းတံတားတွေမှာအမှိုက်သရိုက်ရှင်းလင်းဖို့အတွက် ရပ်ကွက်ထဲကခေါ်ရင် ဆင်တူဦးထုပ်အပြာလည်စည်းအဝါလေးတွေဝတ်ပြီး စေတနာအလျောက်သွားကြပါတယ်။
ဆိုတော့ ထူးခြားစွာဘဲ ဒီနှစ်မှာတော့ ထိုင်းပြည်သူလူထုတွေက လူမှုကွန်ယက်တွေမှာ #ရေနတ်မင်းကိုကျေးဇူးဆပ်ဖို့ ကရထုန်းမီးမျောခြင်းရပ်တန့်ကြစို့ ဆိုပြီး လှုပ်ရှားမှုတခု ပြုလာကြပါတယ်။
ဘာလို့လည်းဆိုတော့ ကရထုန်းမီးတွေဟာ တနှစ်ထက်တနှစ်များပြားလာပြီးတော့ လူတိုင်းမျောလိုက်တဲ့ ကရထုန်းမီးတွေဟာ မြစ်ရေ ချောင်းရေထဲမှာ အမှိုက်သရိုက်အဖြစ်ပြည့်နှက်ပြီး မြစ်တွေ ချောင်းတွေ ပိတ်ဆို့ကာ ရေစီးဆင်းမှုအတွက်အနှောင့်အယှက်ဖြစ်ရကြောင်း ရေရှည်အတွက် သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင် ဂေဟစနစ် ပျက်စီးခြင်း ဆောင်နေကြောင်း လူတွေက မြင်လာကြပါတယ်။
ကရထုန်းမီးမမျောဖို့ လှုံ့ဆော်ရေး ပို့စ်တွေမှာ စာဖတ်သူတွေက – “ဟုတ်တယ် မမျောဖြစ်တာ တောင်ဘယ်နနှစ်ရှိပြီလဲမသိဘူး။ သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်ကိုမပျက်စီးစေချင်လို့ပါ ”- စတာတွေ၊ “သဘာ၀ကုန်ကြမ်းပစ္စည်းတွေနဲ့ လုပ်ထားတဲ့ကထုန်းဖြစ်ပါစေ ပျက်စီးပျောက်ကွယ် ချိန်အထိတော့ အမှိုက်ဖြစ်ရတာဘဲ ။ ထိုးတံတွေ ပင်အပ်တွေဆိုတာကလည်း အန္တရာယ်ဖြစ်စေတဲ့အရာတွေလေ ” – စတာတွေ ၊ “ကျနော်တို့တော့အသက်ကြီးပြီလေ သားသမီးမြေးမြစ်တွေအတွက် နောင်လာ နောက်သားတွေအတွက် စဉ်းစားပေးစေချင်ပါတယ်။ ” စတာတွေ ၊ “ ကိုယ့်မှာ ကုသိုလ်ရစေချင်လို့ လုပ်တာ ဒါပေမယ့်ကိုယ့်ကြောင့် ရေသတ္တဝါတွေအများကြီး သေကြေရတယ်။ မြစ်ရေညှစ်နွမ်းရတယ်။ ကိုယ်ထည့်လိုက်တဲ့ ပိုက်ဆံ တဘတ်အတွက် ကလေးတွေ အသက်ပေးရတယ်။ ရေထဲရောက်သွားတဲ့ အပ်တွေ သံတွေကို ကလေးတွေနင်းမိလို့ အနာရောဂါတွေဖြစ်ကြရတယ် ” စတာတွေ အကြံပေး ကောမန့်ရေးသားကြပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံသားတချို့လည်း ကရထုန်းမီးမျောတာကိုမရပ်စေချင်ဘူး။ ရိုးရာယဉ်ကျေးမှုတရပ်ဖြစ်တာကြောင့် ဆက်ပြီးတော့ထိန်းသိမ်းသွားစေချင်ကြတယ်။
ဒီလိုဆက်ထိန်းသိမ်းသွားဖို့အတွက် တချို့က – “ကရထုန်းအရေအတွက် လျှော့ချလိုက်မယ်။ တမိသားစု တခုဘဲ မျောရမယ် ပြီးတော့ အမှိုက်ကောက်ရလွယ်အောင် မြစ်တွေချောင်းတွေမှာ မမျောဘဲ အိုင်တွေ ကန်တွေမှာဘဲ မျောကြရမယ် ဆိုတဲ့စည်းကမ်းထုတ်မလား” ၊ တချို့က – “ကရထုန်းကို ယခင်တွေ အတိုင်း ငှက်ပျောပင်တွေ ငှက်ပျောရွက်တွေ ပင်အပ်တွေ ထိုးတံတွေ မသုံးတော့ဘဲနဲ့ သဘာ၀ပတ် ဝန်းကျင် ကိုမထိခိုက်စေမယ့် ဥပမာ ရေခဲကို ကထုန်းပုံဖော်ပြီး မျောကြမလား၊ သို့မဟုတ် ကရထုန်း မီးအစား ငါးတွေလွှတ်ခြင်းဖြင့်ကုသိုလ်ပြုမလား၊ အမှိုက်တွေကောက်ခြင်းဖြင့် ကုသိုလ်ပြုမလား စတဲ့တခြားပုံစံနဲ့ ရေနတ်မင်းကို ကျေးဇူးဆပ်ရအောင် လား” စသည်ဖြင့် အကြံပြုပြောဆိုလာကြ တာလည်းတွေ့ရပါတယ်။
ဘာဘဲဖြစ်ဖြစ် လူထုအသံကို အလေးထားနားဆင်တဲ့ထိုင်းအစိုးအရအနေနဲ့လည်း – ရိုးရာယဉ်ကျေးမှု လည်းဖြစ်၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်းမြင့်တင်တဲ့ဆွဲဆောင်မှုတရပ်လည်းဖြစ်တဲ့ ဒီ ကရထုန်းမီးမျောခြင်း အလေ့ကို တမျိုးတဖုံပြောင်းလဲပေးမလား ဆိုပြီး သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့ တွေက မျှော်လင့် နေကြပါတယ်။ တဖက်ကလည်း ထိုင်းလူထု ယုံကြည်လေးစား ချစ်ခင်မြတ်နိုးတဲ့ ထိုင်းဘုရင်မကြီး(လက်ရှိထိုင်းဘုရင်ကြီးရဲ့မယ်တော်) က ကမ္ဘာမှာရေရှည်တည်တံ့ချင်ရင် သဘာ၀ပတ်ဝန်းကျင်ကိုထိန်းသိမ်းပါ လို့အမြဲမှာကြားခဲ့ပါတယ်။
