ယခုနှစ် မိုးရာသီကာလတွင် ရာသီဥတုပြောင်းလဲမှု နှင့် သစ်တောတွေ ပြုန်းတီးမှုကြောင့် သျှမ်းပြည်အတွင်း ယခင်နှစ်ထက် ရေကြီးမှုပိုမိုဖြစ်လာကြောင်း သျှမ်းပြည်တွင်း သဘာဝ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့များထံ စုံစမ်းသိရှိရသည်။
ယခုနှစ်တွင် သျှမ်းပြည်အတွင်းရှိ မြို့နယ်အများစုတွင် ရေကြီးမှုဖြစ်ပြီး ပြည်သူများ သေဆုံးမှုထိရှိကြောင်း၊ ယခင်နှစ်က ရေမကြီးသည့် ဒေသတွင်လည်း ရေကြီးမှုဖြစ်လာကြောင်း သိရသည်။
“ပထမ တစ်ချက်ကတော့ ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုကြောင့်ဖြစ်တာပေါ့။ ရာသီဥတု ဖောက်ပြန်ရခြင်းရဲ့ အချက်ကတော့ ကမ္ဘာမြေကြီးရဲ့ အရင်းမြစ်ထုတ်ယူသုံးစွဲမှုက ပိုများပြားလာတာကြောင့် ဖြစ်တာပေါ့။ ပြီးတော့ အနုမြူ၊ ဓာတုဓာတ်ငွေ့တွေ၊ ကာဗွန်ဒိုင်အောက်ဆိုဒ်တွေလည်း များလာတယ်။ ရာသီဥတုတွေကလည်း အားလုံးဖောက်ပြန်သွားတာပေါ့” ဟု သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့များ စိုင်းခေးဆိုင်က ပြောသည်။
အဆိုပါ ရာသီဥတုပြောင်းလဲလာမှုကြောင့် မိုးရွာသည့် ဒေသတွင် မိုးသည်းထန်စွာရွာပြီး မိုးမရှိသည့် ဒေသတွင်လည်း မိုးမရွာကြောင်း သိရသည်။
အလားတူ ယခုနှစ်အတွင်း မိုးရေကြီးမှုကြောင့် သျှမ်းတောင်အတွင်းရှိ မြို့နယ်အများစုမှာ မိုးရေကြီးမှုဖြစ်ပွားပြီး ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု အများဆုံးရှိလာကြောင်း သိရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဩဂုတ် (၆) ရက် ညနေပိုင်းအချိန်မှာ မိုးသည်းထန်စွာ ရွာသွန်းတာကြောင့် တောင်ကြီးမြို့ နှင့် လွိုင်လင်မြို့တို့မှာ ရေကြီးမှုဖြစ်ပြီး နေအိမ်တစ်ချို့ ပျက်စီးသွားခဲ့ရကြောင်း သိရသည်။
အလားတူ ဩဂုတ် (၈) ရက်နေ့တွင်လည်း ရပ်စောက်မြို့တွင် မိုးရေကြီးမှုကြောင့် ဇော်ဂျီရပ်ကွက် နှင့် ဥတ္တတံတားရပ်ကွက်ရှိ လူနေအိမ်တွေမှာ ရေနှစ်သွားခဲ့သည်။
ယခင်နှစ်များတွင် မိုးရေကြီးသော်လည်း ယခုနှစ်ထိ အခြေနေမဆိုးကြောင်း တောင်ကြီးမြို့ ဒေသခံ အမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောသည်။
“ အရင်နှစ်တွေက မိုးကြီးလည်း မြောင်းကနေဆင်းသွားတာပေါ့။ ဒီနှစ်တော့ မိုးကအရမ်းကြီးတယ်။ တောတောင်တွေမရှိတော့လို့လားမသိဘူး ရေကပိုကြီးလာတယ်။ ဒီနှစ်မှာဆို ရေကြီးတော့ တစ်ချို့အိမ်က အုတ်တံတိုင်းတွေပျက်စီးသွားတယ်” ဟု ၎င်း က ဆိုသည်။
အလားတူ ပုံးအင်းဒေသထဲတွင်လည်း ယခင်နှစ်ထက် ရေကြီးလာတာကြောင့် စပါးပျက်စီးမှုရှိသလို ရေမကြီးဖူးသည့်ဒေသတွင်လည်း ယခုနှစ်တွင် ရေကြီးလာကြောင်း သိရသည်။
“ ကျနော်တို့ရွာတော့ နှစ်တိုင်းလိုလိုရေကြီးပါတယ်။ အခုဆို ကျနော်တို့ ရွာထက်မြင့်တဲ့ရွာတွေလည်း ရေကြီးနေတယ်။ ပုံးအင်းထဲက ဟိုတပ်ကျေးရွာတို့ဆိုလည်း ဒီနှစ်မှာရေကြီးလာတာ။ အရင်နှစ်တွေက ရေမကြီးဖူးဘူး” ဟု ပုံးအင်းတွင်နေထိုင်သည့် စိုင်းလူက ပြောသည်။
ထိုအပြင် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းဘက်တွင်လည်း သစ်တောတွေပြုန်းတီးလာမှုကြောင့် ပြည်သူများ လယ်ယာချဲ့ စိုက်ပျိုးလာခြင်းကြောင့် ရေကြီးမှုပိုဖြစ်လာခဲ့ကြောင်း သိရသည်။
“ ကျမတို့ဘက်ကလည်း ပြည်သူတွေ သစ်ပင်ခုတ်ကြတယ်လေ။ လယ်ယာတွေ ခြံတွေစိုက်ဖို့ ဒေသချဲ့ကြတယ်လေ။ ချဲ့တော့ သူတို့က သစ်ပင်တွေခုတ်ကြတယ်။ သစ်ပင်တွေမရှိတော့ ဒီနှစ်မှာ ရေကပိုကြီးလာတယ်။ အရင်က ရေမကြီးဖူးတဲ့နေရာတွေလည်း ရေကြီးလာတာပေါ့” ဟု သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း သီပေါမြို့ ဒေသခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောသည်။
ယမန်နေ့ မိုးရေကြီးမှုကြောင့် သျှမ်းပြည်အရှေ့ပိုင်း တာချီလိတ်မြို့တွင် ရေကြီးပြီး ကားတစ်စီး ရေစီးနှင့် မျောပါသွားကြောင်း သိရသည်။
ယခုနှစ် ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် မိုးရာသီမှာ သျှမ်းပြည်တွင်း တောင်ကြီးမြို့နယ်၊ ရပ်စောက်မြို့နယ်၊ လွိုင်လင်မြို့နယ်၊ ဟိုပုံးမြို့နယ်၊ သီပေါမြို့နယ်၊ လားရှိုးမြို့နယ်၊ မယ်ဆိုင်၊ တာချီလိတ်မြို့နယ်၊ ကျိုင်းတုံမြို့နယ်တို့တွင် ရေကြီးမှုကြောင့် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှု အများဆုံးရှိနေကြောင်း သိရသည်။
