“နေ့စဥ် ထမင်းဟင်းတော့ စားရပါတယ်၊ ဒါပေမဲ့ မွေးလာမဲ့ ကလေးအတွက် ဆေးဝါးတွေ အသုံးအဆောင်တွေက ကျမ မရှိသေးဘူး၊ ကျမလည်း ဘယ်လိုလုပ်ရမလဲ မသိတော့ဘူး၊ အလှူရှင်တွေကိုပဲ အားကိုးရမှာပါ၊ တစ်ခါတလေ အားငယ်လာလို့ ငိုချလိုက်တာပဲ တတ်နိုင်တယ်” လို့ အသက် ၃၅ နှစ်အရွယ်ရှိ ကိုယ်ဝန်သည် အမျိုးသမီးက ပြောပါတယ်။
သူမကတော့ သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲမြို့နယ်မှာ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အချင်းချင်းဖြစ်ပွားတဲ့ တိုက်ပွဲကြောင့် နိုဝင်ဘာလက စပြီး ဟူးဆွန်ကျေးရွာကနေ ကျောက်မဲမြို့ပေါ်ကို စစ်ရှောင်လာခဲ့ပြီး၊ အခုရက်ပိုင်းမှာတော့ တောင်ကြီးမြို့ပေါ်သို့ ရောက်ရှိလာတဲ့သူ ဖြစ်ပါတယ်။
“ကျမတို့က ဟူးဆွန်ကျေးရွာကနေ စစ်ရှောင်လာတဲ့ ပြည်သူတွေပါ၊ ပြီးခဲ့တဲ့ နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက် ကတည်းက စစ်ရှောင် လာရတဲ့သူတွေပေါ့၊ ဟူးဆွန်ရွာ တစ်ရွာလုံးနီးပါး စစ်ရှောင်လာပါတယ်၊ ပထမက ကျောက်မဲမြို့၊ ပြီးတော့ အဆင့်ဆင့် စစ်ရှောင်လာရပြီး ဒီတောင်ကြီးကို ရောက်လာတယ်” လို့ ကျောက်မဲမြို့နယ် မှ တောင်ကြီးမြို့ပေါ်သို့ စစ်ရှောင်လာတဲ့ ကိုယ်ဝန်သည် အမျိုးသမီးက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြောပါတယ်။
သူမဟာ စစ်ရှောင် တစ်နေရာပြီး တစ်နေရာ ပြောင်းလာရတာ ၄ လလောက် ရှိပြီ၊ လေးလတာ ကာလအတွင်းမှာတော့ နေရာ (၄)နေရာ ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ရကြောင်းလည်း သူမ က ပြန်ပြောပြပါတယ်။
“ကျမတို့က စစ်ရှောင်လာတာ လေးလအတွင်း နေရာလေးခု ပြောင်းရတယ်၊ ကျမအတွက်တော့ နောင်လုံကနေ ကြည်တော်ဘက်ကို ရှောင်လာစဥ်မှာက အခက်ခဲဆုံးပဲ၊ နေကလည်းပူတယ်၊ ကိုယ်ဝန်ကလည်း အဲ့နေ့က နည်းနည်းနာနေသလို ပစ္စည်းတွေလည်း နိုင်သလောက် သယ်ရင်း တစ်နာရီလောက် လမ်းလျှောက်ရတယ်” လို့ စစ်ရှောင်လာစဉ် ကြုံတွေ့ရတာတွေကို ပြန်ပြောပါတယ်။
သူမ စစ်ရှောင်လာချိန်မှာတော့ သေနတ်သံ၊ လက်နက်ကြီးသံတွေ ဆက်တိုက်ကြားရပြီး အဲ့ဒီ အသံတွေကြောင့် သူမ မကြာခဏ ထိတ်လန့်မှု ဖြစ်နေရတယ်လို့ လတ်တလောအခြေအနေကို အသက် ၃၅ နှစ်အရွယ်ရှိ ကိုယ်ဝန်သည် အမျိုးသမီးက ဆိုပါတယ်။
မွေးဖွားရန် နေ့စေ့လစေ့ ရှိခဲ့ပေမယ့် သူမမှာတော့ မွေးဖွားရန် အဆင်သင့်မဖြစ်နေသေးကြောင်း၊ လက်ရှိမှာတော့ ကလေးအတွက် အနှီးတွေ အသုံးအဆောင်တွေ အာဟာရ စားသောက်ဖွယ်ရာတွေ အရေးကြီး လိုအပ်နေကြောင်းလည်း သိရပါတယ်။
စစ်ရှောင်အမျိုးသမီးတွေဟာ လက်ရှိမှာ တောင်ကြီးမြို့ရှိ ဝေဠုဝန်ပရိယတ္တိစာသင်တိုက်၊ ပိဋိကတ်ကျောင်း တိုက်တွေမှာ ခိုလှုံနေထိုင်ကြရပြီး ဆရာတော်တွေနဲ့ အလှူရှင်တွေ အကူအညီကြောင့် နေ့စဥ် စားသောက်မှုအတွက် မပူပင်ရပေမယ့် ကိုယ်ဝန်သည် အမျိုးသမီးများအတွက် အခက်အခဲရှိနေကြောင်း စစ်ရှောင်များကို ကူညီပေးနေတဲ့ တောင်ကြီးမြို့မှ ကျန်းမာရေး ဆရာမတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။
“အခုမှာ စစ်ရှောင်တွေက ဝေဠုဝန်ကျောင်းတိုက်နဲ့ ပိဋိကတ်ကျောင်းတိုက်မှာ ခွဲနေနေကြပါတယ်၊ အခက်ခဲဆုံး ကတော့ ကိုယ်ဝန်သည်တွေပေါ့၊ သူတို့အနေနဲ့ ဆေးရုံမှာ မွေးဖွားမယ်ဆိုရင် ဆယ်သိန်းဝန်းကျင်လောက်ကုန်မယ်၊ အခု သူတို့ဆေးဖိုးအတွက် နမ့်ခုံးအသင်းနဲ့ တခြားအလှူရှင်တွေပေါင်းပြီး တစ်ဦးကို လေးသိန်း ထောက်ပံ့ပေးထားပေမဲ့ ဒါက လုံလောက်မှု မရှိဘူး” လို့ ကျန်းမာရေး ဆရာမ က ပြောပါတယ်။
စစ်ရှောင်လာရတဲ့ ကိုယ်ဝန်သည်အမျိုးသမီးတွေအတွက် ရပိုင်ခွင့်များနဲ့ အခက်အခဲများကို နိုင်ငံရေးကောင်းစဥ် ကာလတွင် သက်ဆိုင်ရာဌာနများကို တင်ပြတောင်းဆိုမှုများ ပြုလုပ်နိုင်ပေမယ့် လက်ရှိမှာတော့ ဒေသတွင်း အလှူရှင်များကိုသာ စစ်ရှောင်တွေ မှီခိုနေရကြောင်းလည်း တောင်ကြီးမြို့မှ စစ်ရှောင်ကူညီသူ အသက် ၄၀ ကျော်ရှိ အမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အချင်းချင်းဖြစ်ပွားသည့် တိုက်ပွဲများသည် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း နမ္မတူ၊ သီပေါ၊ ကျောက်မဲမြို့ မှ တိုက်ပွဲများကြောင့် ဒေသခံပြည်သူများ အဆင့်ဆင့် စစ်ဘေးတိမ်းရှောင်ထွက်ပြေးနေကြရပြီး လက်ရှိတွင် သျှမ်းပြည် တောင်ပိုင်းအထိ စစ်ရှောင်ခိုလှုံလာရပါတယ်။
သျှမ်းလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့ပါဝင်တဲ့ သျှမ်းပြည်အတွင်းမှ စစ်ရေးပဋိပက္ခများ၊ တိုက်ပွဲများရပ်တန့်ရေး အတွက် သျှမ်းပြည်သူတွေ၊ သံဃာတော်တွေ၊ အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတွေက ဆက်တိုက် တောင်းဆိုနေကြ ပေမယ့် အခုချိန်ထိ နှစ်ဖက်ကြား တိုက်ပွဲတွေ မရပ်တန့်နိုင်သေးဘဲ စစ်ရှောင်များသာ ထပ်တိုးနေပါတယ်။
