သျှမ်း – ထိုင်းနယ်စပ်တလျှောက်ရှိ ဒုက္ခသည်စခန်းများတွင် နေထိုင်သည့် ဒုက္ခသည် ၆ ထောင်ကျော်၏ ဘဝလုံခြုံရေးခြိမ်းခြောက်ခံနေရကြောင်း သတင်းရရှိသည်။
သျှမ်း-ထိုင်းနယ်စပ် တလျှောက်ရှိ သျှမ်းဒုက္ခသည်စခန်း (၅) ခုအနီးသို့ မြန်မာအစိုးရတပ် နှင့် UWSA တပ်တို့ မှ လုံခြံုရေး တိုးမြှင့်ဝင်ရောက်လာနေကြောင်း သျှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်နှင့် သျှမ်းပြည်နယ်ဒုက္ခသည်များ ဆိုင်ရာကော်မတီ (ထိုင်းနယ်စပ်) ၏ မေ ၂၃ ရက်နေ့ထုတ် အစီရင်ခံစာတွင် ရေးသားထားသည်။
ယခု ၂၀၁၉ နှစ် ဖေဖော်ဝါရီလတွင် ပြည်တွင်းဒုက္ခသည်စခန်း ၂ ခုကို မြန်မာအစိုးရတပ်မှ လက်နက်ကြီး ဖြင့် ၆ ကြိမ်တိုင်တိုင်ပစ်ခတ်ခဲ့သဖြင့် စစ်ဘေးရှောင်များမှာစိုးရိမ် တုန်လှုပ်ကာ ဗုံးခိုကျင်းများပြုလုပ်ခဲ့ကြရကြောင်း ထုတ်ပြန်ချက်တွင်ရေး သားထားသည်။
တနိုင်ငံလုံး အပစ်ခတ် ရပ်စဲရေး သဘောတူစာချုပ် NCA အား RCSS လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာ အစိုးရတပ်များသည် သျှမ်း ဒုက္ခသည် စခန်း ၅ ခု တည်ရှိရာ အနီးတဝိုက်တွင် အင်အားဖြည့်ခြင်း၊ လမ်းသစ် ဆောက်လုပ်ခြင်း၊ (မောင်းသူမဲ့ မှတ်တမ်းတင်ယာဉ်)ဒရုန်းလွတ်တင်ခြင်း ပြုလုပ်ခဲ့ကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ရေးသားထားသည်။
ထို့ပြင် UWSA သည်လည်း သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း စစ်ပြေးရှောင်စခန်းများထံနီးကပ်စွာ နယ်မြေတိုးချဲ့ ၀င်ခြင်းများပြုလုပ်နေသကဲ့သို့ တောင်ယာစိုက်ခင်းများကိုလည်း သိမ်းဆည်းမှုများပြုလုပ်နေသဖြင့် စစ်ရှောင်များ စိုက်ပျိုးမြေ ရှားပါးကာ ၀မ်းရေးအတွက် တားဆီးခံနေရကြောင်းလည်း အဆိုပါ ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။
“ ကျနော်တို့ ရွာ နဲ့ လယ်မြေတွေဟာ မြန်မာအစိုးရ နဲ့ “ဝ” တပ်တွေလက်ထဲမှာရှိနေပါတယ်။ အခု အခြေအနေ နဲ့ ဆို ကျနော်တို့ နေရပ်ပြန်နိုင်ဖို့ကလည်း မဖြစ်နိုင်ဘူး” – ဟု သျှမ်းပြည်နယ် ဒုက္ခသည် များဆိုင်ရာ ကော်မတီ (ထိုင်းနယ်စပ်) မှ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ လုံးစိုင်းလျန်း က ပြောသည်။
သျှမ်း-ထိုင်းနယ်စပ် တလျှောက်ရှိ သျှမ်းဒုက္ခသည် စခန်းများကို ၂၀၁၇ ခုနစ် အောက်တိုဘာလတွင် လူသားချင်း စာနာ ထောက်ထားမှုမှရပ်ဆိုင်းခဲ့ပြီး ၊ မြန်မာပြည်အရှေ့တောင်ပိုင်း လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု လိုအပ် ချက်များ ပြသည့်နိုုင်ငံတကာ လူမှု အဖွဲ့အစည်း၊ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့မြေပုံတွင် သျှမ်းဒုက္ခသည်စခန်းများ ထည့်သွင်း ပြသထားခြင်း မရှိတော့ကြောင်း လည်း ထို ထုတ်ပြန်ချက်တွင် တွေ့ရသည်။
“ အိုးမဲ့ အိမ်မဲ့ ဖြစ်နေတဲ့ သျှမ်းဒုက္ခသည် တွေကို မျက်ကွယ်ပြုနေတာဟာ ငြိမ်းချမ်းခြင်းကို သယ်ဆောင်လာနိုင်မှာ မဟုတ်ဘူး ကျနော်တို့ ကတော့ ဒီစစ်ပွဲတွေ ပြီးဆုံးဖို့ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာကနေ မြန်မာအစိုးရတပ်ကို ဖိအားပေးဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်” ဟု လုံးစိုင်းလျန်း က ဆိုပြန်သည်။
ယခုနောက်ပိုင်း သျှမ်း-ထိုင်းနယ်စပ် တလျှောက်ရှိ စစ်ပြေးရှောင် ဒုက္ခသည်များသည် ကျန်းမာရေး ၊ ပညာရေး၊ လူမှုရေး နှင့် စားဝတ်နေရေး သည် ပိုပြီး ခက်ခဲလာသည် ဟု သျှမ်းပြည် ဒုက္ခသည် ကော်မတီ မှ သိရသည်။
၁၉၉၆ – ၉၇ ခုနှစ်တွင် စစ်အစိုးရမှ သျှမ်းဒေသခံများအား ရပ်ရွာပြောင်းရွှေ့စေမှု၊ နေရပ်စွန့်ခွါမောင်းထုတ်မှုပြုလုပ်စဉ် ဒေသခံများသတ်ဖြတ်ခံရခြင်း၊ အမျိုးသမီးများအဓမ္မပြုကျင့်ခံရခြင်း၊ လူ့အခွင့်အရေးအမျိုးမျိုးချိုးဖေါက်ခံရခြင်းတို့ကြောင့် သျှမ်းပြည်သားများ ထိုင်းနယ်စပ်သို့ ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ကြရာ သျှမ်းဒုက္ခသည်များအဖြစ်ခိုလှုံနေထိုင်နေကြကြောင်းလည်း အဆိုပါ အစီရင်ခံစာတွင် ရေးသားဖေါ်ပြထားသည်။
၄င်းစစ်ဘေးရှောင် ဒုက္ခသည်စခန်း ၅ ခုတွင် ဒုက္ခသည်ဦးရေ ၆၀၀၀ ခန့်ရှိပြီး ၄င်းတို့အား ကူညီထောက်ပ့ံပေးနေသည့်အလှူရှင်အဖွဲ့ကလည်း ၂၀၁၇ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းက ထောက်ပ့ံမှုဖြတ်တောက်လိုက်သဖြင့် လက်ရှိတွင် စားဝတ်နေရေးအခက်တွေ့နေရကြောင်းလည်း သျှမ်းလူ့အခွင့်အရေးမဏ္ဍိုင်နှင့် သျှမ်းပြည်နယ်ဒုက္ခသည်များ ဆိုင်ရာကော်မတီ (ထိုင်းနယ်စပ်)က ပြောဆိုပါသည်။
