စစ်ရေးအဖက်ဖက် ရှုံးနိမ့်နေသည့် စစ်ကောင်စီသည် လူအင်အားနည်းပါးလာသည့်အတွက်ကြောင့် အသက်ပြည့်ပြီး နိုင်ငံသားတိုင်း မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းရမည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဉပဒေကို စတင်ကျင့်သုံး တော့မည်ဖြစ်ကြောင်း ယနေ့ (ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ )တွင် ကြေညာလိုက်သည်။
၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာလ ၄ ရက်တွင် နအဖစစ်အစိုးရခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေလက်မှတ်ထိုး ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် အဆိုပါဉပဒေအား ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်တွင် စတင်ကျင့်သုံးရန် စစ်ကောင်စီ လက်အောက်ခံ သတင်းဌာနများက ကြေညာလိုက်သည်။
ထိုဉပဒေသတွင် နိုင်ငံသားတိုင်း စစ်မှုထမ်းရမည်ဖြစ်ပြီး အမျိုးသားများဖြစ်လျှင် အသက် ၁၈ နှစ်မှ အသက် ၃၅ နှစ်မပြည့်ခင်အထိ သတ်မှတ်ထားကာ အမျိုးသမီးများဖြစ်လျှင် အသက် ၁၈ နှစ်မှ အသက် ၂၇ နှစ်မပြည့်ခင်အထိ သတ်မှတ်ထားသည်။
အတတ်ပညာနှင့် အသက်မွေးဝမ်းကျောင်းပြုသည့် ကျွမ်းကျင်သူများဖြစ်ပါက အမျိုးသားကို အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၄၅ နှစ်အထိ သတ်မှတ်ထားပြီး အမျိုးသမီးကို ၁၈ နှစ်မှ ၃၅ နှစ်အထိ သတ်မှတ်ထားသည်။
“ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ပတ်လောက်က ကျနော် တို့ရပ်ကွက်မှာ လူကြီးတွေက သန်းခေါင်စာရင်းတွေ လိုက်ကောက်တယ်။ အိမ်တိုင်းလိုက်ကောက်တယ်။ ဒီအိမ်မှာ ယောင်္ကျားဘယ်နှယောက်နေသလဲဆိုပြီး မေးတယ်။ တစ်ရပ်ကွက်ကို ၁၀ ယောက် စစ်မှုထမ်းကောက်မယ်လို့ ကြားတယ်” ဟု ကျိုင်းတုံဒေသခံတစ်ဦးက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကိုပြောသည်။
စစ်မှုထမ်းသူများအနေဖြင့် တစ်လလျှင် ၆ သိန်းကျပ် လစာပေးမည်ဟုလည်း စစ်ကောင်စီက မက်လုံးပေးနေကြောင်း သိရသည်။
ထို့အပြင် စစ်တပ်တွင် နှစ်နှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမည်ဖြစ်ပြီး စစ်ကောင်စီက စစ်မှုလက်မှုပညာသည်များအဖြစ် ဆင့်ခေါ်ခံရသူများ ဖြစ်ပါက သုံးနှစ်အထိ စစ်မှုထမ်းရမည်ဖြစ်သလို နိုင်ငံတော်အရေးပေါ် အခြေအနေဖြစ်လာလျှင် ငါးနှစ်အထိ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရမည်ဟု ဉပဒေ၌ ပြဌာန်းထားသည်။
ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်း ဆင့်ခေါ်ရေး ဗဟိုအဖွဲ့ကိုတော့ ပြည်နယ်နှင့်တိုင်း၊ ခရိုင်နှင့် မြို့နယ်အဆင့်အထိ ဖွဲ့စည်းပြီး ထိုအဖွဲ့မှတစ်ဆင့် စစ်မှုထမ်းရန် ဆင့်ခေါ်မည်ဖြစ်သည်။
ဤကဲ့သို့ စစ်မှုထမ်းရန် ဆင့်ခေါ်ခံရသူများက တာဝန်မထမ်းဆောင်ဘဲ အကြောင်းပြငြင်းဆိုနေပါက ထောင်ဒဏ်ငါးနှစ်အထိ ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်သွားမည်ဟု ဉပဒေတွင် ပြန်ဌားထားပြန်သည်။
နိုင်ငံဝန်ထမ်းများ၊ ပညာသင်ကြားနေသူများ၊ အသက်ကြီးသည့် မိဘများကို ပြုစုစောင့်ရှောက်နေရသည့် သူများ၊ မူးယစ်ဆေးဝါးဖြတ်၊ ဆေးကုနေရသူများနှင့် ထောင်ကျနေသူများကိုတော့ တာဝန်ထမ်းဆောင်ရန် ယာယီရွှေ့ဆိုင်နိုင်းကြောင်း ဆိုသည်။
သာသနာ့ဝန်းထမ်းများ၊ အိမ်ထောင်သည်အမျိုးသမီးများ၊ ကိုယ်လက်အင်္ဂါ မသန်းစွမ်းသူများ၊ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဆင့်ခေါ်ရေး အဖွဲ့မှကင်းလွတ်ခွင့်ပြုသူများကတော့ တာဝန်ထမ်းရန် မလိုအပ်ကြောင်း ဖော်ပြထားသည်။
စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီသည် ၎င်းတို့နှင့်ဆန့်ကျင်ခဲ့သော တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်တပ်များကို ရင်ဆိုင်တိုက်ခိုက်နေသည့်အတွက်ကြောင့် စစ်အင်အားချိနဲ့ လာကာ ပြည်သူ့စစ်အဖွဲ့များအား အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းပေးခြင်း၊ လက်နက်တပ်ဆင်ပေးခြင်း လုပ်ဆောင်နေလျက်ရှိသည်။
