သျှမ်းပြည် မူဆယ် – နမ့်ခမ်း ထုန့်မောဝ် (ရွှေလီမြစ်) တစ်လျောက်ရှိ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များ အခွန်ကောက်ယူမှု အဆမတန်များလာသည့်အတွက် ဒေသခံများ အခက်အခဲ ဖြစ်နေကြကြောင်း စုံစမ်းသိရသည်။
ဖေဖော်ဝါရီ လဆန်းပိုင်းမှ စတင်ပြီး ကချင်လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (KIA) နှင့် တအာင်း (ပလောင်) အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (TNLA) တို့က ထုန့်မောဝ်ဒေသရှိ ပြည်သူများ အခွန်ပေးဆောင်ရန် အမိန့်စာ ပေးပို့ ခြင်း လုပ်ဆောင်ခဲ့သည့် အတွက် အချို့အိမ်ခန်း၊ ဆိုင်ခန်းပိတ်ကာ နေရာပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ရသည် အထိ ဖြစ်ရကြောင်း ဒေသခံများက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြောသည်။
“ပိုဆိုးလာတာက အခုတစ်ပတ်အတွင်းမှာ TNLA နဲ့ KIA တပ်ဖွဲ့က ထုန့်မောဝ်ဒေသက အိမ်တွေကို ၂၀၂၃ အတွက် ဆိုပြီး အခွန်လာကောက်တယ်၊ အခုနှစ်အတွင်းမှာ ဒီထုန့်မောဝ်တစ်လျောက် လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့တွေ အခွန် ကောက်တာ ဆက်တိုက်ပဲဖြစ်နေတယ်။ ဒီဒဏ်တွေကို မခံနိုင်လို့ တချို့လည်း တခြားနေရာပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ကြ ပြီ” ဟု ထုန့်မောဝ် ဒေသခံအမျိုးသား တစ်ဦးက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြောသည်။
ထုန့်မောဝ် ဒေသခံများသည် လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့အသီးသီးတို့၏ အခွန် ဆက်ကြေးများကို နှစ်စဥ်နှစ်တိုင်း ပေးဆောင်ရသည့်အပြင် စီးပွားရေး အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများလည်း ဆုံးရှုံးနေသည့်အတွက် စီးပွားရေးပိုင်း ဝင်ငွေ ရပ်တည်ရေးပိုင်းများ ထိခိုက်မှုရှိလာကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ၂၀၂၂ ခုနှစ်အတွင်းတွင် TNLA တပ်ဖွဲ့မှ ထုန့်မောဝ်ဒေသအတွင်း အခွန်ကောက်ယူမှုများသည် တစ်ကြိမ်လျှင် ဆိုင်ခန်း နှင့် အိမ်များကို အနည်းဆုံး ၃ သိန်းကျပ်မှ စတင်ကာ ဈေးနှုန်း အသီးသီးရှိနေကြောင်း သိရသည်။
“ဖြစ်နိုင်ရင် မဟာမိတ်ဖြစ်နေတဲ့ SSPP/SSA တာဝန်ရှိသူတွေကို တိုက်တွန်းချင်တယ်၊ သျှမ်းလူမျိုးတွေ ရှိတဲ့နေရာ ဆိုရင် သျှမ်းတပ်ပဲ ကောက်စေချင်တယ်၊ အခုဟာကျ ဘယ်အဖွဲ့ကလာလာ ကျနော်တို့က ပေးဆောင်နေရတာ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ပဲ ခက်တာပေါ့၊ နယ်မြေခွဲဝေ သတ်မှတ်မှု လုပ်ပြီးတော့ အခွန်ကောက်စေချင်တယ်၊ အဲ့လို ဖြစ်ရင် ပိုကောင်းတယ်” ဟု ကုန်စုံဆိုင် ဖွင့်ထားသည့် ထုန့်မောဝ်ဒေသခံ အမျိုးသား တစ်ဦးက ပြောသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁ ရက်နေ့တွင် TNLA တပ်ဖွဲ့မှ တအာင်း (ပလောင်) လူမျိုးများကို အခွန်ကောက်ခြင်း၊ စစ်သားကောက်ခြင်းများ မပြုလုပ်ရန် SSPP/SSA တပ်ဖွဲ့ကို လိပ်မူပြီး တားမြစ် ထုတ်ပြန် ပြောဆိုမှု ရှိခဲ့သည်။
“TNLA ဘက်ကနေ အခုလို ထုတ်ပြန်လိုတာက လုံးဝ တရားမျှတမှု မရှိဘူး၊ SSPP ကို သူတို့ အမျိုးဆီ အခွန် မကောက်ဖို့ တားမြစ်ပြီး သူတို့ကျတော့ ကျနော်တို့ သျှမ်းလူမျိုးတွေဆီကို လာပြီးတော့ အခွန်ကောက်နေတယ်၊ ကျနော်တို့ သျှမ်းလူမျိုးတွေက အဘက်ဘက်က တောင်းနေတဲ့ အခွန်တွေ ဆက်ကြေးတွေကို ပေးနေရတယ်” ဟု ထုန့်မောဝ်ဒေသခံ အသက် ၃၀ ဝန်းကျင် လူငယ်အမျိုးသား တစ်ဦးက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြောသည်။
KIA တပ်ဖွဲ့မှလည်း နမ့်ခမ်းမြို့နယ်အတွင်း စီးပွားရေး လုပ်ကိုင်နေကြသည့် ကုမ္ပဏီများ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ အနေဖြင့် KIA တပ်ဖွဲ့မှ မျှဝေပေးထားသည့် ဘဏ်အကောင့်ထဲတွင် အခွန်ငွေ ဆက်ကြေးများ ပို့ပေးရန် ထုတ်ပြန်ထားသည်။
ယင်းကဲ့သို့ TNLA ၏ ထုတ်ပြန်ပြောဆိုချက်များ နှင့် ပတ်သက်ပြီး ရှမ်းပြည် တိုးတက်ရေးပါတီ၊ ရှမ်းပြည် တပ်မတော် SSPP/SSA တို့အနေဖြင့် နှစ်ဖက်တာဝန်ရှိသူများ တွေ့ဆုံပြီး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းဖို့ အစီအစဥ်ရှိကြောင်း SSPP/SSA ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒု – ဗိုလ်မှူးကြီး စိုင်းဆုက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြောသည်။
“သူတို့ (TNLA) တပ်ဖွဲ့က ထုတ်ပြန်လာတဲ့ စာက မြို့နယ် ခရိုင်အဆင့်က ထုတ်ပြန်တာပဲ ဖြစ်ပါတယ်၊ ဗဟိုကနေ ထုတ်ပြန်လာတာ မဟုတ်ပါဘူး၊ ဒါကြောင့် ဆွေးနွေးလို့ ရနိုင်သေးတယ်၊ ကျနော်တို့လည်း ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းဖို့ အစီအစဥ် ရှိတယ်၊ ကျနော်တို့ ပြည်သူကို ကာကွယ်ရမယ့် တာဝန် ကျနော်တို့မှာ ရှိတယ်၊ လူမျိုးရေး ခွဲခြားရေး မရှိဖို့လည်း သူတို့နားလည်သင့်တယ်” ဟု ဒု – ဗိုလ်မှူးကြီး စိုင်းဆုက ပြောသည်။
စစ်တပ်မှ နိုင်ငံတော် အာဏာသိမ်းယူပြီးနောက် ၂ နှစ်တာ ကာလအတွင်းတွင် လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ၏ အခွန် ကောက် ဆက်ကြေးတောင်းမှုများ ပိုမို များပြားလာပြီး အိမ်ဆိုင်အပါအဝင် တခြား ရပ်ကွက်တွင်းရှိ စတိုးဆိုင်၊ ကုန်စုံဆိုင်များကိုလည်း တိုးချဲ့ အခွန်ကောက်ယူလာကြောင်း သိရသည်။
ထို့အပြင် လားရှိုး – မူဆယ် ပြည်ထောင်စု လမ်းမကြီးတွင်လည်း လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ အသီးသီးတို့က နေရာ ယူကာ ကားသမားများကို တားမြစ်ပြီး အခွန်ဆက်ကြေး တောင်းနေကြသည်။
ထုန့်မောဝ်ဒေသတစ်လျှောက် အခွန်ကောက်ယူမှု ၊ SSPP/SSA ကို လိပ်မူပြီး တအာင်းလူမျိုးကို အခွန်ကောက်ရန် တားမြစ်မှုများ နှင့် ပတ်သက်ပြီး တအာင်း (ပလောင်) အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် TNLA ကို သျှမ်းသံတော်ဆင့်မှ အကြိမ်ကြိမ် ဆက်သွယ်မေးမြန်းခဲ့သော်လည်း ဖုန်းလက်ခံ ဖြေကြားခြင်း မရှိခဲ့ပေ။
