သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း လားရှိုးခရိုင် တန့်ယန်းမြို့အဝင်သို့ ဝင်လာသည့် လိုင်စင်မဲ့ ကားသစ်များကို တစ်စီးလျှင် ငွေကျပ် ငါးသိန်းနှုန်း ဖြင့် စစ်ကောင်စီများက အခွန်ကောက်ခံ တောင်းယူနေကြောင်း သတင်းသိရသည်။
တန့်ယန်းမြို့အဝင်တွင် တရားမဝင်ဂိတ်ကြေး၊ တံတားကြေး၊ တပ်ထိန်းကြေး၊ ယာဉ်ထိန်းကြေး အပါအဝင် တရားမဝင် ဆက်ကြေးများ ကောက်ခံလာဘ်စားပြီး လိုင်စင်မဲ့ကားတစ်စီးကို ငွေကျပ် ၅ သိန်း ကောက်ယူ တောင်းခံနေကြောင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။
ယင်းကဲ့သို့ အခွန်ကောက်ယူမှုများတွင် ဒေသခံ ပြည်သူ့စစ်တပ်ဖွဲ့၊ ခရိုင်ရဲတပ်ဖွဲမှူး၊ ယာဉ်ထိန်းရဲတပ် ကြပ်တို့မှ ပူးပေါင်းကာ ငွေကြေးတောင်းခံမှုများ ပြလုပ်နေခြင်းဖြစ်ကြောင်း အမည်မဖော်လိုသူ တန့်ယန်းဒေသခံ အမျိုးသား တစ်ဦးက သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြော သည်။
“လားရှိုးဘက်ကပဲလာလာ ဘယ်ကပဲ လာလာ လိုင်စင်မဲ့ အိမ်စီး ကားကောင်းအသစ် တွေကို တစ်စီး ၅ သိန်းနှုန်းနဲ့ သူတို့က တောင်းတဲ့ငွေ မြို့ထဲ မဝင်ရဘူး၊ တချို့ကားသမားတွေ ပွဲစားတွေက လားရှိုး -တောင်ကြီးတွေဆိုရင် အဲ့ဘက် တိုက်ရိုက်မသွားဘဲ ဒီဘက်ကနေ ပတ်ပြီး သွားတဲ့လမ်းလည်းရှိတော့ အဲ့လိုမျိုးတွေကို သူတို့က စောင့်ပြီး ပိုက်ဆံကောက်တာ” ဟု ဒေသခံတစ်ဦးကပြောသည်။
တာကော်အက် တံတားလမ်းသည် တန့်ယန်းမြိုမှ ပန်ဆန်းမြို့နှင့် ထိစပ်လျက်ရှိသည့်အပြင် ဖြတ်သန်းသွားလာ သည့် လိုင်စင်ရှိ အိမ်စီးကားလည်း ၃ သောင်းထက်မနည်း အခွန်ဆောင်ရကြောင်း ဒေသခံများက ဆက်ပြောသည်။
ယခင် ကိုဗစ်အာဏာမဖြစ်ခင် နှင့် စစ်အာဏာသိမ်းမှု မဖြစ်ခင်တွင် တန့်ယန်းမြို့မှ ပန်ဆန်းမြို့ဘက် နွား၊ ဝက်၊ ဆိတ် များတင်ပို့လေ့ရှိသော်လည်း လက်ရှိအချိန်တွင် အခွန်များဈေးနှုန်းများ မြင့်တက်လာခြင်း၊ လမ်းခရီး လုံခြုံမှု မရှိခြင်းတို့ကြောင်း အလုပ်မဖြစ်တော့ကြောင်း သိရသည်။
“ဝက်တင်ကား (၁၂ ဘီး / ၆ ဘီး) တစ်စီးကို ငွေကျပ် ၁ သိန်း၊ ဆိတ်တင်ကား တစ်စီးကို ၃ သောင်း နဲ့ နွားတွေကို ဆိုရင် ၂ သိန်းကနေ စပြီးတော့ အခွန်ကောက်ရတယ်၊ အဲ့လို အခွန်တွေ ပေးရတာ တစ်နေရာလည်း မဟုတ်တော့ လုပ်တဲ့သူတွေအတွက် အရင်းမကိုက်တော့ အဲ့အလုပ်တွေလည်း မဖြစ်တာကြာပြီ”ဟု တန့်ယန်မြို့မှ အသက် ၄၀ကျော် ကားသမားတစ်ဦးက ပြောသည်။
တန့်ယန်းမြို့သည် စစ်အာဏာသိမ်းမှု မဖြစ်ခင်တွင် ကူးသန်းရောင်းဝယ်မှု နှင့် အေးချမ်းသာယာသော်လည်း လက်ရှိ စစ်အာဏာသိမ်း တစ်နှစ်ကျော်ကြာလာသည့်အချိန် အခွန်နှုန်းလည်း မြင့်တက်လာပြီး စားဝတ်နေရေးနှင့် ဝမ်းစာရှာဖွေ စားသောက်ရေး လည်း ခက်ခဲလာကြောင်း သိရသည်။
