အလုပ်ရှာပေးတဲ့ ပွဲစား စိုင်းပ (အမည်လွှဲ) ဟာ အလုပ်ရှင်အိမ်ကို ရုတ်တရက် ရောက်လာပါတယ်။
အဲ့အချိန်က နေ့လည်ခင်းဖြစ်ပေမယ့် “အဒေါ်က တွေ့ချင်တယ်ဆိုတဲ့ လိမ်ညာခေါ်ဆိုခဲ့ပါတယ်” သူဌေးကလည်း ပွဲစားကို ယုံကြည်မှုကြောင့် နန်းနန်း တယောက်ဟာ ပွဲစားခေါ်ရာ ကားနောက်ကို တကောက်ကောက်လိုက်ပါ သွားခဲ့ပါတယ်။
နန်းနန်း ဟာ နေပူကြဲကြဲချိန် ကားပေါ်ကနေ တိတ်ဆိတ်စွာ ထိုင်ပြီးလိုက်ပါသွားရာမှာ ပွဲစားဆိုတဲ့ စိုင်းပ က ဘေးမှာ ကပ်ထိုင်လာတဲ့ သူမကို စပြီး ရိကပါး ထိကပါး စပြီးလုပ်လာတော့ တာပါပဲ။
သူမဟာ ထိုင်းနိုင်ငံ ချင်းမိုင်မြို့ကို ရောက်လာတာ တနှစ်နီးပါးသာရှိပြီး၊ ထိုင်းဘာသာစကားကို မရသေးသလို ထိုင်းနိုင်ငံမှာ တရားဝင် နေထိုင်ဖို့အတွက် လက်မှတ် အထောက်အထားတွေလည်း မရှိသေးသူ တစ်ယောက် ဖြစ်ပါတယ်။
အဲ့လိုအချိန်မှာ နန်းနန်း က “ကျမမှာ ဘာအထောက်အထားမရှိတော့ ပွဲစားပြောသမျှကိုပဲ နားထောင် ရတယ်လေ။ သူကလည်း တခုခုဆိုရင် ထိုင်းရဲတွေ နဲ့ ခြိမ်းခြောက်တော့ ကျမလည်း အဲ့ချိန်က ကြောက်စိတ်က ရှိတယ်လေ” လို့ စရောက်ချိန်ကာလ က အနေအထားကို ပြောပြပါတယ်။
“ပွဲစား က ကျမကို စပြီး ရိကပါး ထိကပါး လာလုပ်တော့ ကျမ စိတ်က ကြောက်တာပေါ့။ ဒါနဲ့ အဲ့စက်ကွင်းကို ရုန်းထွက်ဖို့ကတော့ လူလည်ကျရတယ်လေ။ ကျမ ကလည်း အဒေါ်ဆီကို ဖုန်းခေါ်ရအောင် ဆက်ပြီး သီသီလေး လွှတ်ခဲ့ပါတယ်” လို့ နန်းနန်း ကဆိုပြန်ပါတယ်။
နန်းနန်းဟာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် ပြည်တွင်း စီးပွားရေး ကျဆင်းလာပြီး ရှာဖွေစားသောက်ရတာ ခက်ခဲလာတဲ့အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံသို့ တရားမဝင် ခိုးဝင်လာတဲ့သူ တယောက်ဖြစ်ပါတယ်။
သူမဟာ အသက် ၂၃ နှစ်အရွယ်သာရှိပြီး၊ သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းမှာ မိဘတွေနဲ့အတူ တောင်ယာလုပ်နေရာမှ အဆင်မပြေမှုတွေကြောင့် ရေကြည်ရာ မြက်နုရာ ရှာဖွေရင်း ထိုင်းကို ရောက်လာသူ တယောက်ဖြစ်ပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံသို့ ဝင်ရောက်လာချိန် ပွဲစားကို ဘတ်တစ်သောင်းခွဲဝန်းကျင် (သို့မဟုတ်) ငွေကျပ် ၁၀ သိန်း နီးပါး ပေးရပါတယ်။ ဒါ့အပြင် အလုပ်အကိုင် ရရှိဖို့အတွက် နောက်ထပ် ဘတ် ၅၀၀၀ ထောင် ကိုလည်း ပေးရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အလုပ်ရှာဖွေရေးအတွက် ပွဲစားခကို ဘတ် ၅၀၀၀ ဝန်းကျင်ပေးပြီး အလုပ်ရခဲ့ပေမဲ့ နားရက်မရှိတဲ့ အိမ်ဖော် အလုပ်ကို ရရှိခဲ့ကြောင်း မနန်းက ပြောပါတယ်။
“တရားမဝင် လမ်းကလည်း လာတယ်၊ ပြီးတော့ ဘာမှလည်း ပြင်ဆင်ထားတာတွေလည်း မရှိတော့ သူတို့ပြောတဲ့ အတိုင်း ခေါင်းငြိမ့်ရုံပဲ၊ သူတို့ ဘာသာစကားလည်းနားမလည်တော့ ပွဲစားက ရှာပေးတဲ့ အလုပ် နဲ့ ကျမ အိမ်ဖော် အလုပ်ကို စလုပ်ခဲ့ရတယ်။ အပြင်လည်း သူတို့ မခေါ်ရင် မသွားရဘူးဆိုပြီး စည်းကမ်းချက် ထုတ်ထားတယ်” ဟု နန်းနန်းက ထိုင်းရောက်ခါစ အတွေ့အကြုံကို ပြောပြပါတယ်။
ဘတ်ငွေဈေးတက်တဲ့ အချိန်မို့ အလုပ်လုပ်မည့်ကာလ အပိုင်းအခြား နဲ့ တွက်ကြည့်လျှင် ရရှိလာမည့် ပမာဏကို တွေးပြီး အိပ်မက်ထဲထိ ထည့်မက်ပြီး ပျော်ခဲ့ရပေမယ့် တဖက်မှာလည်း လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ နှောက်ယှက်ခံရမှု အမျိုးသမီး လုံခြုံရေးကလည်း ရှိနေတော့ နန်းနန်း တယောက် ကြိတ်ပြီး နေခဲ့ရပါတယ်။
နန်းနန်းဟာ လိင်အမြတ်ထုတ်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့ ပွဲစားလက်ကနေ သီသီလေး လွတ်ခဲ့ပေမဲ့ နန်းနန်း ကဲ့သို့ အဖြစ်ဆိုးကို ကြုံတွေ့ပြီး ဘဝရေတိမ်နစ်သွားရတဲ့ သူတွေလည်း အများအပြား ရှိနေနိုင်ပါတယ်။
ဘာသာစကား အခက်အခဲ၊ နေထိုင်ခွင့် အထောက်အထား လက်မှတ် မပြည့်စုံမှုတွေကြောင့် ကျူးလွန်ခံသူတွေက တရားဥပဒေရဲ့ အကျိုးခံစားခွင့် ကင်းမဲ့နေသလို ကျူးလွန်သူ လိင်မုဆိုးတွေကလည်း လွတ်မြောက်ဆဲ ဖြစ်နေ ပါတယ်။
ပြည်တွင်း နိုင်ငံရေး နဲ့ စီးပွားရေး ကျဆင်းမှု၊ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းတွေ ရှားပါးလာမှုကြောင့် ပြည်ပထွက် အလုပ်လုပ်ကြတဲ့သူတွေဟာ နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်နေစဥ်မှာပဲ ဖမ်းဆီးခံရမှုကလည်း များစွာ ရှိနေပြီလို့ ရွှေ့ပြောင်း လုပ်သား အရေး ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေသူတွေက ပြောပါတယ်။
ထိုင်းအစိုးရက ထုတ်ပြန်တဲ့ စာရင်းတွေအရ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် က တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသူ ၈ သောင်းကျော် ဖမ်းမိခဲ့ပြီး အခု ၂၀၂၃ ခုနှစ်အတွင်းမှာတော့ နှစ်နှစ်အတွင်း ဇွန်လအထိ တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာသူ တစ်သိန်း ဝန်းကျင် ရှိလာတယ်လို့ သိရပါတယ်။
မနန်း နည်းတူ ထိုင်းနိုင်ငံတွင်းကို ဝင်ရောက်လာပြီး ပွဲစား ဆိုသူ၊ အလုပ်ရှင် သူဌေးဆိုသူတွေရဲ့ လုပ်အားခ ခေါင်းပုံဖြတ်မှု၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အမြတ်ထုတ်မှုတွေဟာ ထိုင်းရောက် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား အမျိုးသမီးများ အကြား မြောက်များစွာ ရှိနေတယ်လို့ ထိုင်းရောက် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ အရေးကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ Migrant Assistance Programme (MAP) က နန်းငမ်းယဥ်က ပြောပါတယ်။
“ကျမတို့ ဆီကို ရောက်လာတဲ့ အချက်အလက်တွေ တချို့က ထုတ်ပြဖို့ အဆင်မပြေလို့ မထုတ်ပြဖြစ်တာ အများကြီးပါ။ တချို့ အမျိုးသမီးတွေက အိမ်တွင်းအိမ်ဖော်လုပ်ငန်းလုပ်ရတယ် ဆိုပေမဲ့ အပြင်ထွက်ခွင့်လည်း မပေးပဲ အိမ်ရှင် ၊ သူဌေးတွေရဲ့ လုပ်အားခ ခေါင်းပုံဖြတ်တာတွေ၊ လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ စော်ကားမှုတွေက အများကြီးရှိတယ်။ ကျမတို့ မသိသေးတဲ့ လက်လှမ်းမမှီနိုင်တဲ့ နေရာတွေကလည်း ဒါတွေက ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်” ဟု နန်းငမ်းယဥ်က ပြောပါတယ်။
ထိုင်းကို ဝင်ရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်တဲ့ အမျိုးသမီးများ အပါအဝင် ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ အနေဖြင့် အခြေခံ ထိုင်းဘာသာ စကားကို လေ့လာတတ်မြောက်ထားသင့်တဲ့ အကြောင်း၊ စာရွက်စာတမ်း အပြည့် မပါလာနိုင်ပါက ကူညီပေးနိုင်မည့် ထိုင်းအခြေစိုက် အဖွဲ့အစည်းများ၏ ဖုန်းနံပါတ် နှင့် အမည်များကို အလွတ်ကျက်မှတ် ထားသင့် တဲ့ အကြောင်း ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ အရေးကို ကူညီဆောင်ရွက်ပေးနေတဲ့ Migrant Assistance Programme (MAP) က နန်းငမ်းယဥ်က ပြောပါတယ်။
“သူတို့ ဘာသာစကား အနည်းကျဥ်း တတ်ထားရင်တော့ အနိုင်ကျင့် မခံရဘူးပေါ့၊ အရေးကြီးတာက အရေးကြီး ဖုန်းနံပါတ်တွေကို အလွတ်ကျက်မှတ်ထားဖို့လိုတယ်။ တကယ်လို့ ကိုယ့်မှာ အချိန်ရှိရင် ဒီဘက်မှာ နေဖူးတဲ့ သူတွေကို ဒီဘက်ရဲ့ နိုင်ငံရေး အခြေအနေ၊ သွားရေးလာရေး၊ စည်းမျဥ်းစည်းကမ်းတွေ ဘယ်လိုရှိလဲ ဆိုတာ လေ့လာမေးမြန်းထားနိုင်ရင် ပိုကောင်းတာပေါ့” လို့ နန်းငမ်းယဥ်က အကြုံပြု ပြောဆိုထားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ထိုင်းနိုင်ငံတွင်း ရွှေ့ပြောင်းဝင်ရောက်လာတဲ့ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား အမျိုးသမီးများ အနေနဲ့ ယုံကြည် စိတ်ချနိုင်တဲ့ သူနဲ့သာ အဆက်အသွယ် လုပ်သင့်အကြောင်းကိုလည်း နန်းငမ်းယဥ်က ဆက်လက် ပြောဆို ထားပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နေ့စဥ်နဲ့ အမျှ ထိုင်းကို တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာလို့ အဖမ်းခံရတဲ့ မြန်မာလုပ်သား အရေအတွက် ဟာ တစ်သိန်းကျော် ရှိနိုင်တယ်လို့ မြန်မာရွှေ့ပြောင်းလုပ်သား ကူညီဆောက်ရွက်ပေးနေသူတွေက ပြောဆိုနေပါတယ်။
ထိုင်းနိုင်ငံ လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေး အချုပ်ခန်းတွေထဲက ဘန်ကောက်၊ ရနောင်း၊ မဲဆောက် စတဲ့ အကျဉ်းထောင်တွေ မှာ မြန်မာအလုပ်သမားတွေ အများစုရှိနေကြတယ်လို့ မြန်မာအလုပ်သမားတွေကို ကူညီပေးနေတဲ့ အဖွဲ့အစည်း တွေက ပြောကြပါတယ်။
နိုင်ငံ ခိုးဝင်တဲ့ သူတွေကို ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဥပဒေအတိုင်း ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်ခံရပြီးမှ မြန်မာနိုင်ငံကို ပြန်ပို့ပါတယ်။ တစ်လ မှ အယောက် ၁၅၀ လောက်ပြန်ပို့တာဖြစ်ပြီး နောက်ထပ် ဖမ်းမိလာတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ဆက်ရှိနေတာ ကြောင့် အချုပ်ခန်းတွေမှာ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ အဆက်မပြတ် ရှိနေတယ်လို့ ပြောကြပါတယ်။
လက်ရှိအချိန်မှာဆိုရင်တော့ လိင်အမြတ်ထုတ်ဖို့ ကြိုးစားတဲ့ ပွဲစားလက်အောက်ကနေ လွှတ်မြောက်ခဲ့တာ နှစ်ပတ်လည် ရှိခဲ့ပေမဲ့ အရိပ်ဆိုးတစ်ခုလို သူမကို ခြောက်လှန့်နေဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ နန်းနန်းက ပြောပါတယ်။
“လူတွေကို မယုံဖို့ သင်ခန်းစာတော့ ရသွားတယ်။ နောက်ပြီးတော့ သူစိမ်းယောက်ျား နဲ့ ရင်းရင်းနှီးနှီးစကားပြောဖို့ စိုးထိတ်နေတာ၊ အခု ကျမ အဒေါ်တို့ရဲ့ အကူအညီ နဲ့ ဆွေမျိုးတွေနဲ့ မဝေးတဲ့ နေရာမှာ အိမ်ဖော်အဖြစ် ဆက်လက် လုပ်နေရဆဲပါပဲ။ နေရပ်ပြန်သွားဖို့လည်း မလွယ်တော့တဲ့ ဒီအခြေအနေမှာ ဆွေမျိုးနဲ့ နီးနေတယ်ဆိုတဲ့ အတွေးနဲ့ပဲ ဒီက အလုပ်တွေကို ဆက်လုပ်ဖြစ်ပါတယ်” လို့ နန်းနန်းက ပြောပါတယ်။
နန်းနန်းကတော့ မိဘတွေကို တထပ်တိုက်တလုံး ဆောက်ပေးချင်တဲ့စိတ်နဲ့ ကြုံလာရတဲ့ အခက်အခဲကို ခါးစီးပြီး အလုပ်လုပ်နေရပါတယ်။ တိုင်းတပါးကို လာရောက်အလုပ်လုပ်မယ့်သူတွေကိုလည်း အစစအရာရာ ဂရုစိုက်ပြီးနေထိုင်ဖို့ ဘယ်သူ့ကိုမှ အယုံမလွယ်ဖို့လည်း တိုက်တွန်းပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။
မနန်းက ထိုင်းရောက်နေစဥ် ကာလအတွင်း လုပ်အားခတွေ နဲ့ အတူ မိဘအတွက် တစ်ထပ်တိုက် အိမ်တစ်လုံး ဆောက်ပေးချင်တဲ့ ဆန္ဒရှိတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ရည်မှန်းထားတဲ့ အနာဂတ်ပုံရိပ် ခပ်ဝါးဝါး အခြေအနေကနေ လွတ်မြောက်ပြီး မနန်း အတွေး ရည်မှန်းချက် ကိုယ်စီနဲ့ အိမ်အပြန်ခရီးကို တွေးဆပြီး ပျော်နေကြမယ့် တခြားသူတွေလည်း ရှိလိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည် မျှော်လင့်မိ ပါတယ်။
မနန်းတို့ အပါအဝင် စိတ်ရောကိုယ်ပါ နှစ်မြှုပ်ပြီး တိုင်းတပါးမှာ အလုပ်လုပ်သူအားလုံးရဲ့ အိမ်အပြန်ခရီးမှာ အရှေ့ဆီက ထိုးထွက်လာတဲ့ ငြိမ်းချမ်းသော ရောင်ခြည်နွေးနွေး အရသာကို ခံစားရရှိစေလိုကြောင်း ဆန္ဒပြုလိုက် ပါတယ်။
