သျှမ်းပြည် မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲမြို့ အတွင်း ငြိမ်းချမ်းစွာ စီတန်းလှည့်လည်ရာတွင် ဦးဆောင်သူများ တပ်မတော် မှ တရားစွဲဆိုအစား ကျူးလွန်သူကို တရားဥပဒေ နှင့်အညီ အပြစ်ပေး အရေးယူသင့်ကြောင်း SNLD က ပြောဆိုလိုက်သည်။
“တရားပြန်စွဲမယ်ဆိုတာ ပြဿနာ ဖြေရှင်းတဲ့နည်းလမ်းမှ မဟုတ်ဘဲ၊ ကျူးလွန် သူကို တရားဥပဒေနဲ့အညီ အပြစ်ပေးအရေးယူရမယ် ” ရှမ်းတိုင်းရင်းသားများ ဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး စိုင်းလိတ် က ပြောသည်။
ယမန်နေ့ ဇူလိုင် ၁၀ရက် မနက်ပိုင်းတွင် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း ကျောက်မဲမြို့နယ် ပန်လော့ ကျေးရွာအုပ်စု ဝင် ပန်ကျင် ရွာသား အား တပ်မတော် စစ်ကြောင်းပစ်ခတ်မှု ကြောင့် ရွာသား တစ်ဦး သေဆုံးခဲ့ရပြီး၊ နှစ်ဦးဒဏ်ရာရရှိမှု အပေါ် တရားမျှတမှု ရှိစေရန် ကျောက်မဲဒေသခံ ထောင်ဂဏန်းက ငြိမ်းချမ်းစွာ စီတန်းလှည့်လည် ဆန္ဒထုတ်ဖော်ခဲ့သည်။
ထိုဆန္ဒထုတ်ဖော်သည့် အပေါ် – ငြိမ်းချမ်းစွာ စုဝေးခြင်းနှင့် ငြိမ်းချမ်းစွာ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့် ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၉ နှင့် ကူးစက်ရောဂါ ကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၈ တို့ဖြင့် သက်ဆိုင်ရာ ဌာနများမှ အမှုဖွင့် အရေးယူဆောင်ရွက်သွားမည် – ဟု တပ်မတော် သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးမှ ယမန်နေ့ (ဇူလိုင် ၁၀) ရက် ညနေပိုင်းတွင် ထုတ်ပြန်ထားခဲ့သည်။
၎င်း နှင့်ပတ်သက်ပြီး စိုင်းလိတ်က -“လူထုကိုအကာအကွယ်ပေးရမယ့် အဖွဲ့အစည်း၊ တိုင်းပြည်ကို လုံခြုံရေး ပေးရမယ့်အ ဖွဲ့အစည်း ကိုယ်တိုင်က လူထုထိခိုက်နစ်နာအောင် ကျူးလွန်လို့ အနုနည်းနဲ့ ဆန္ဒ ထုတ်ဖော်တာကို တရားပြန်စွဲမယ်ဆို တာ ပြဿနာ ဖြေရှင်းတဲ့နည်းလမ်းမှ မဟုတ်ဘဲ၊ ကျူးလွန်သူကို တရားဥပဒေနဲ့အညီ အပြစ်ပေးအရေးယူရမယ်။” – ဟု သျှမ်းသံတော်ဆင့် အားပြောသည်။
ကျောက်မဲမြို့ သျှမ်းလူထု ဆန္ဒထုတ်ဖော်ရာတွင်းဦးဆောင်သူများဖြစ်သည့် ဟိုင်းကွီကျေးရွာ နေ ဦးစိုင်းသန်းမောင် ၊ ဦးဇောတိက နှင့် ဦးအာလိယျတိုအား တပ်မတော်မှ အရေးယူသွားမည် ဆိုသည့်ကိစ္စမှာ တရားဝင် ပြောဆိုခြင်းမရှိသေးကြောင်း၊ တပ်မတော် သတင်းမှန်ထုတ်ပြန်ချက်သာ ရှိသေးကြောင်း ကျောက်မဲမြို့နယ် အမှတ်(၁) ပြည်နယ်လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ် စိုင်းထွန်းဝင်း က သျှမ်းသံတော်ဆင့်ကို ပြောသည်။
“စီတန်းလှည့်လည် ဆန္ဒထုတ်ဖော်မှာ ဦးဆောင်သူ ၃ ဦး ကို အရေးယူမယ့် ကိစ္စကို သက်ဆိုင်ရာကနေ မပြုလုပ်ဖို့ိ အတွက် ဝင်ရောက်ညှိနှိုင်းပေးနေပါတယ် ”ဟု စိုင်းထွန်းဝင်း က ဆိုသည်။
၂၀၂၀ ဇွန်လ ၂၉ ရက် က သီပေါမြို့ အခြေစိုက် ခြေလျင်တပ်ရင်း ခလရ အမှတ် ၂၃ မှ ကျောက် မဲမြို့တောင်ဘက် ဟိုင်းကွီကျေးရွာအုပ်စု၊ ပန်လော့ကျေးရွာ အုပ်စု ဘက် စစ်ကြောင်းလှည့်ရာမှ ပန်ကျင်ရွာသား (ဦး) လုံးဆု အသက် ၅၈ နှစ်အား ပစ်သတ်ခဲ့ကြောင်း၊ ရွာသူအမျိုးသမီး ဒေါ်နန်းဆိုင် လည်း ကျည်ထိမှန် ဒဏ်ရာ ရရှိသွားကြောင်း၊ အက်ကီး ရွာသား တဦး စိုင်း အိုက်မောင်ဆိုသူလဲ တပ်မတော်ရိုက်နှက် မှုကြောင့် ဒဏ်ရာအပြင်းအထန်နှင့် ဆေးရုံတင်လိုက်ရကြောင်းသိရသည်။
ရွာသားများက တရားမျှတမှု ရရှိစေရေးအတွက် “ ပြည်သူကို သတ်ဖြတ်သည့် တပ်မတော်အလိုမရှိ” ဟုရေးသားထားသော ဆိုင်းဘုတ် ဗီနိုင်းကိုင်ကာ ကျောက်မဲမြို့ခံ ထောင်ဂဏန်း က စီတန်းလှည့်လည် ဆန္ဒပြခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။
“နစ်နာသူကို ပြန်လည်ကုစားနှစ်သိမ့်ရမယ့်အစား အခုက တပ်ကတရားစွဲတယ်ဆိုတာ အကြောက်တရားနဲ့ လူထုကို ထပ်မံနှိပ်ကွပ်တာလို့ပဲ မြင်တယ်။ တရားဥပဒေစိုးမိုးမှု ယုတ်လျော့နေတာ” ဟု SNLD အထွေထွေ အတွင်းရေးမှူး စိုင်းလိတ် က ပြောဆိုလိုက်သည်။
လူမှုတရားမျှတမှု ဆိတ်သုဉ်းနေ သည်ကို ဖြေဖျောက်ရန် အတွက် လူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်၊ တပ်မတော်တို့ က ပွင့်လင်း မြင်သာမှုရှိပြီး အမှုမှန်ကို ဖော်ထုတ်အရေးယူရ မည်ဖြစ်ကြောင်း လည်း စိုင်းလိတ်က ထပ်လောင်းပြောသည်။
“ ဆန္ဒပြသူကိုတရားစွဲမယ့်အစား တာဝန်ယူမှု တာဝန်ခံမှုရှိစွာ လူထုကို နှစ်သိမ့်ပညာပေးရပါမယ်။တရားစွဲနေရုံနဲ့ တပ်မတော်ကို လူထုက အယုံအကြည်ရှိမလာနိုင်ပါဘူး၊ လူကြည်ညိုစရာ ဖြစ်မလာပါဘူး” ဟု စိုင်းလိတ်က ဆက်ပြောသည်။
ဆက်လက်ပြီး သျှမ်းလူထု များအနေဖြင့် လည်း ကျောက်မဲ လူထု ဆန္ဒပြပွဲ ဦးဆောင်သူ ၃ဦး ကို တပ်မှ ငြိမ်းချမ်းစွာ စီတန်းလှည့်လည်ခွင့် ဆိုင်ရာ ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၉ နှင့် ကူးစက်ရောဂါ ကာကွယ်နှိမ်နင်းရေး ဥပဒေ ပုဒ်မ ၁၈ ဖြင့် တရားစွဲမည်မှာ တရားမျှတမှု မရှိကြောင်းလည်း ပြောဆိုလိုက်သည်။
“ စစ်ဘေးရှောင်တုန်းက လူအစုလိုက်ရှောင်ရတယ်။ စုပြီး ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာနေရတယ်။ အဲ့တုန်းက တိုက်ပွဲဖြစ်တဲ့ တပ်တွေကို ပဲ လူထု က တရားပြန်စွဲရမယ့်ပုံစံဖြစ်နေတယ်” ဟု ကျောက်မဲမြို့နယ် ဒေသခံ စိုင်းဘ က ပြောဆိုသည်။
ဇွန်လ ၂၅ မှ ၂၉ ရက်နေ့အတွင်း တနိုင်ငံလုံးအပစ်အခတ် ရပ်စဲရေးစာချုပ် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးသည့် သျှမ်းပြည် ပြန်လည်ထူထောင်ရေး ကောင်စီ၊ သျှမ်းပြည်တပ်မတော် RCSS/SSA အား အစိုးရတပ်မတော် မှ ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။
RCSS/SSA တပ်များ ၎င်းတို့ တပ်စခန်းမှ တပ်ဆုပ်သွားသော်လည်း အစိုးရ တပ်မတော် မှ ကျေးရွာအတွင်း လက်နက်ကြီးလက်နက်ငယ်ဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်း၊ လူထုအား ဦးတည်တိုက်ခိုက် ခြင်းများ ပြုလုပ်ခဲ့သည် – RCSS/SSA ၏ Tai Freedrom သတင်းစာမျက်နှာ တွင် ရေးသားထားသည်။
