သျှမ်းပြည် ကျောက်မဲခရိုင် သီပေါမြို့နယ် ကျေးလက်ဒေသအတွင်း နေထိုင်သည့် ဒေသခံများထံ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များကို အခွန် (ဆက်ကြေး) အဆမတန် ကောက်ယူမှုကြောင့် လယ်ယာများစွန့်ပြီး ဟိုပန်မြို့ဘက်ရှိ ခြံလုပ်သားအဖြစ် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်လုပ်ကိုင်နေရကြောင်း စုံစမ်းသိရှိရသည်။
စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီး ၂ နှစ် ကျော်ကာလအတွင်း သီပေါမြို့နယ် ဆယ်ခန်၊ မန်နား၊ နားလော့ စသည့် ကျေးရွာ ၅ ရွာခန့်ရှိ ဒေသခံများသည် တစ်နှစ်ကာလအတွင်း လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့ (၁) ဖွဲ့ကို တစ်အိမ်လျှင် ကျပ် ၁၀ သိန်းကျော် အထိ အခွန်ဆောင်နေရကြောင်း ဒေသခံ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောသည်။
မိမိကိုယ်ပိုင် လယ်ယာခြံတွင် ပြောင်း၊ ပဲ၊ ကောက်ပဲ သီးနှံအမျိုးမျိုးကို စိုက်ပျိုးဖို့ရန်အတွက်လည်း ကုန်ကျစရိတ်များ မြှင့်တက်လာသည့် အတွက်ကြောင့် စိုက်ပျိုးရေးကို မလုပ်ကိုင်နိုင်သလို လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များ အခွန်အဆမတန် ကောက်ယူမှုကြောင့် ခြံများကို စွန့်လွှတ်ပြီး ဟိုပန်မြို့ရှိ ပဲသီးစိုက်ပျိုးရေးမှ ခြံလုပ်သားအဖြစ် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်လုပ်ကိုင်နေရကြောင်း ၎င်းကဆက်ပြောသည်။
“ဒီမှာလုပ်ရင်တော့ ချွေတာစား၊ ချွေတာဝယ်၊ ချွေတာနေရတော့ ကိုယ့်ဒေသလောက်တော့ သာပါတယ်။ ကိုယ့်ဒေသမှာဆို အခွန်တွေ အမြဲဆောင်နေရတယ်။ ကိုယ်ပိုင် အလုပ်လုပ်ရင် ကိုယ့်တစ်ဝက်၊ လက်နက်ကိုင်တပ်တွေကို တစ်ဝက် ပေးရတယ်လေ။ သူတို့က ခဏနေ ပိုက်ဆံတောင်းလိုက်၊ ဆန်တောင်းလိုက် နဲ့ အကုန်ပေးနေရတယ်။ သူတို့က ပျင်းလို့ အခွန်လာကောက်ရင်လည်း ပေးရတာပဲ။ တစ်နှစ်လုံး (၁၀) သိန်းကျော်လောက်က သူတို့ကို ပေးနေရတယ် “ ဟု ၎င်း အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောသည်။
အဆိုပါ ဟိုပန်မြို့ရှိ ပဲသီးစိုက်ပျိုးရေးခြံမှ နေ့စားလုပ်အားခ တစ်နေ့လျှင် ကျပ် (၁၀,၀၀၀) ရရှိကြောင်း သိရသည်။
ထို့အပြင် ဟိုပန်မြို့ရှိ ခြံလုပ်သားအဖြစ် ရွှေ့ပြောင်း အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြသည့် ဒေသခံများသည် ယခုချိန်တွင် မူလ နေရပ်ကို မပြန်တော့ဘဲ လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း၌ နှစ်နှင့်ချီနေထိုင် သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း နန်းအောင် (အမည်လွှဲ) က ပြောသည်။
“တချို့ နေ့စားသွားလုပ်တဲ့သူက ပြန်လာတယ်။ ပြန်လာပြီး ရလာတဲ့ ငွေတွေကိုလည်း ပြန်ပြီးအသုံးပြုတာပေါ့။ နောက်နှစ် ပြောင်းစိုက်ဖို့အတွက် အရင်းအနှီး ရှာကြတာ။ တချို့တွေကလည်း ပြန်မလာတော့ဘူး။ အဲ့မှာနှစ်နဲ့ချီ နေဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားတဲ့သူတွေလည်း ရှိတယ် “ ဟု နန်းအောင်က ပြောသည်။
အလားတူ ဟိုပန်မြို့ရှိ ပဲသီးစိုက်ပျိုးရေးခြံတွင် များသောအားဖြင့် တရုတ်သူဌေးများ ဦးဆောင်ပြီး စိုက်ပျိုးရေး လုပ်ဆောင်နေကြောင်း၊ ပဲသီးဆွတ်ခူးချိန် ကာလသည် ၃ လအထိ ကြာမြင့်နေကြောင်းလည်း သိရသည်။
သီပေါမြို့နယ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်ဖွဲ့၊ တအာင်း (ပလောင်) အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော်တပ်ဖွဲ့ (TNLA) နှင့် သျှမ်းပြည်တိုးတက်ရေးပါတီ၊ သျှမ်းပြည်တပ်မတော်တပ်ဖွဲ့ (SSPP/SSA) တို့ လှုပ်ရှားနယ်မြေဖြစ်ကြောင်းလည်း သိရသည်။
