တောင်ကြီးတွင်ကျင်းပသော သျှမ်းပြည်တွင်း ရေအားလျှပ်စစ် စီမံကိန်းဆိုင်ရာ ဆွေးနွေးသည့်ကိစ္စကို သျှမ်းပြည်နယ်ရှိ မြစ်ချောင်းများအတွက် လှုပ်ရှားမှုကွန်ယက် ASSR က ပြင်းထန်စွာကန့်ကွက် လိုက်သည်။
ဂျန္နဝါရီလ ၁၅ ရက်နေ့က သျှမ်းပြည်တောင်ပိုင်းတောင်ကြီးမြို့တွင် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေး ကော်ပိုရေးရှင်း IFC မှ ရေလှောင်တမံစီမံကိန်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ကွပ်ကဲရေး SEA မှ စစ်တမ်းများကောက်ယူထားမှုများအား ဆွေနွေးမှုအပေါ် ASSR မှ ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်သည့် ကြေငြာချက်တစောင်ထုတ်ပြန်ခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။
“နိုင်ငံတော်အစိုးရအနေနဲ့ သဘာ၀ သယံဇာတပိုင်ရှင်ဖြစ်တဲ့ ကျနော်တို့ သျှမ်းပြည်လူထုတွေ တောင်ကြီးမှာ Pre ND အတွက်လုပ်မယ်ဆိုတဲ့ဟာကိုဟန့်တားပြီး လူထုကိုဘေးဒဏ်ဖြစ်စေမယ့် ရေကာတာများတည်ဆောက်ဖို့အကဲဖြတ်ခြင်းဆိုင်ရာအစည်းအဝေးပြုလုပ်ဖို့ခွင့်ပြုခြင်းဟာဖြင့် သမရိုးကျဖြစ်စဉ်မဟုတ်ဘူး လို့ပြောချင်ပါတယ်။”- ဟုလည်း သျှမ်းသဘာ၀အဖွဲ့က စိုင်းခေးဆိုင်ကပြောသည်။
SEA သည် ဒေသခံပြည်သူလူထုဆန္ဒကို ဆန့်ကျင်ပြီးကြီးမားသော ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းများကို ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ဖို့ တွန်းအားပေးနေသည့်အတွက် နေပြည်တော်အစိုးရအတွက်သာ အကျိုး ကျေးဇူးများကိုခံစားရမည့်လှည့်ကွက်ဖြစ်နေကြောင်း ကြေငြာချက်တွင်ဖော်ပြထားသည်။
၎င်းနှင့်ပတ်သက်ပြီး ASSR ၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ စိုင်းဟော်ရှန်က – “လက်ရှိအချိန်မှာ ကျနော်တို့ သျှမ်းပြည်ကြီးဟာ ငြိမ်းချမ်းမှုမရှိသေးဘူး။ ဒေသခံလူထုတွေ စစ်ဘေးရှောင်နေရတုန်းဘဲ။ ဒီဟာကို အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေးကော်ပိုရေးရှင်း IFC က ဂရုအစိုက် အမှုမထားဘဲ SEA လုပ်နေတာဟာ လူထုဒုက္ခခံစားနေရတာကို အခွင့်ကောင်းယူပြီးအရင်းရှင်လူတစုနဲ့ အာဏာရှင်တစု အကျိုးစီးပွား အတွက် အားပေးနေသလိုဖြစ်နေတယ်။ဒါကြောင့်ကျနော်တို့ ASSR က ဆန့်ကျင် ရှုံ့ချရတာဖြစ်ပါ တယ်” – ဟု သျှမ်းသံတော်ဆင့်အားပြောပြသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ ရက်နေ့ကလည်း သျှမ်းပြည်အနှံ့မှ တောင်သူလယ်သမားများ ၁၀၀၀ ကျော် သျှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းတန့်ယန်းမြို့တွင် စုဝေးကာ သံလွင်မြစ်ပေါ်နှင့် တန့်ယန်းမြို့နောင်ဖှာ့ တွင် ပြုလုပ်မည့် ရေအားလျှပ်စစ်စီမံကိန်းအား ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ခဲ့ပါသည်။
အဆိုပါရေအားလျှပ်စစ်မှရရှိသောလျှပ်စစ်ဓါတ်အားများကို တရုတ်နိုင်ငံသို့ တင်ပို့မည်ဖြစ်ရာ ဒေသခံများ ခံစားခွင့်ရှိမည်မဟုတ်သည့်အပြင် ဆိုးကျိုးများကိုမူ ဒေသခံလယ်သမားများကသာ ခံစားရမည်ဖြစ်သဖြင့် ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ရခြင်းဖြစ်ကြောင်း လယ်သမားများတွေ့ဆုံရေးအတွက် စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးသည့်တန့်ယန်းလူငယ်ကပြောသည်။
တဖက်တွင်လည်း ထိုင်း-သျှမ်းနယ်စပ်နေ သျှမ်းပြည်သား ဒုက္ခသည်စခန်းများအား ရိက္ခာဖြတ်တောက် လိုက်ပြီး သျှမ်းပြည်တွင်းကျန်ရှိနေသော လူထုများထပ်မံထွက်ပြေး တိမ်ရှောင်ရမည့်အရေး ဆည် တည်ဆောက်မှု ရေအားလျှပ်စစ်ထုတ်လုပ်ရေး လုပ်ငန်းတည်ဆောက် မှုအတွက်စစ်တမ်းကောက် ယူမှုပြုလုပ်သည့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ဘဏ္ဍာရေးကော်ပိုရေးရှင်း IFC ၏ အကဲဖြတ်ခြင်းဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများတွင် ကူညီထောက်ပံ့ပေးသော ဩစတေးလျားအစိုးရ၏လုပ်ရပ်အပေါ် လည်းများစွာ စိတ်မကောင်းဖြစ်ရကြောင်း ASSR ကပြောဆိုသည်။
ထိုင်း-သျှမ်း နယ်စပ်ရောက် ဒုက္ခသည်များမှာ ၁၉၉၆-၉၇ ခုနှစ်က သျှမ်းပြည်အလယ်ပိုင်း တောင်ပိုင်းတို့တွင် ဒေသခံလူထုအား ထိုစဉ်စစ်အစိုးရက အဓမ္မနေရာပြောင်းရွှေ့ခိုင်းခြင်းကြောင်း ထိုင်းနယ်စပ်သို့ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာသည့်လူထုဖြစ်ပါသည်။ ယနေ့တိုင် ၎င်းတို့၏ ရပ်ရွာဒေသဘက်တွင်စစ်ရေးတင်းမာမှုများ တိုက်ပွဲများ ဆက်လက်ရှိနေသေးသဖြင့် နေရပ်မပြန်နိုင်ကြသေးခြင်းဖြစ်ပါသည်။ အဆိုပါ စစ်ဘေးရှောင်းစခန်းမှ လူထုအား ထောက်ပံ့နေသည့် ရိက္ခာများကို ဩစတေးလျအစိုးရက Aus Aid က ပြီးခဲ့သည့်နှစ်မှစ၍ ကူညီမှုဖြတ်တောက် ခဲ့သဖြင့် နေရပ်မပြန်နိုင်သေးသည့် စစ်ရှောင်လူထု ၆၀၀၀ မှာ နေထိုင်စားသောက်ရေး အခက်အခဲများကြုံတွေ့နေရပါသည်။ ဒီ့အတွက် ဆည်များထပ်မံ တည်ဆောက်မည်ဆိုပါက နယ်စပ်သို့ ဒုက္ခသည်များ ထပ်မံတိုးများလာမှာမလွှဲဘူးဟု ပြောသည်။
